Wstęp pracy o wychowankach Domu Dziecka

"Wszystko, co dziecko przeżywa w domu

dziecka począwszy od chwili przyjęcia, aż

do odejścia, decyduje o jego przyszłości

o przystosowaniu się do przyszłego otoczenia

i tym, czy powróci ono do swej naturalnej

rodziny, zostanie zaadoptowane,

czy też będzie wychowane przez opiekunów.

Tym więcej ma ono szans na znalezienie prawdziwego domu

im lepiej uda mu się w domu dziecka uzyskać

równowagę psychiczną i pozytywny obraz siebie

i świata oraz nauczyć otwartości, zaufania do

dorosłych i przeżyć uczucie przynależności

do kogoś."

 Maria Kolankiewicz

  

         Naturalnym i podstawowym środowiskiem wychowawczym, które ma szczególne znaczenie dla rozwoju i wychowania dziecka, jest rodzina. Tutaj odbywa się zasadniczy proces wychowania i wprowadzania dziecka w krąg kontaktów społecznych. Jednym z zasadniczych zadań wysuwających się na czoło w rodzinie jest wzajemna opieka, troska o zaspokojenie potrzeb odczuwanych przez członków rodziny – w szczególności dzieci. Rodzina jest ważnym, a może i decydującym czynnikiem wyznaczania sposobów zaspokajania potrzeb. Cały proces wychowania odbywający się w naturalnym środowisku wychowawczym, opiera się, na więzi emocjonalnej członków rodziny, w tym w szczególności rodziców i dzieci. Zachowanie tego warunku decyduje o efektach wychowania, ma wpływ na kształtowanie się osobowości dziecka.

...

Dlatego też wyróżniam w pracy 4 rozdziały, a raczej cztery bloki tematyczne.

         W Rozdziale 1, sięgnęłam do historii, opracowując temat na podstawie literatury psychologicznej i pedagogicznej. Jest to o tyle ważne, że daje punkt odniesienia i pozostaje w ścisłym związku z funkcjami społecznymi domu dziecka.

         Z kolei w Rozdziale 2, przeprowadziłam badania dotyczące następującego problemu – "W jakim stopniu metody pracy opiekuńczo-wychowawczej stosowane w domu dziecka rekompensują brak rodziny?".

         W Rozdziale 3, dokonałam analizy dotyczącej funkcjonowania domu dziecka, metod i form pracy opiekuńczo-wychowawczej z uwzględnieniem kryteriów ich doboru oraz zasad przyporządkowania dzieci do grup wychowawczych.

         Uzupełnieniem są wnioski, które wynikają z tematu pracy, oraz tabele i bibliografia.

         Do specyficznych cech tego kręgu środowiskowego należą:

·        przewaga znaczenia więzi organizacyjnych nad indywidualnym oddziaływaniem na jednostkę i nad więziami osobistymi między dziećmi a pracownikami,

·        dysproporcja w składzie osobowym – inna niż w rodzinie proporcja między liczbą dzieci i osób dorosłych,

·        zorganizowanie życia wychowanka we wszystkich szczegółach dnia codziennego,

·        mniejszy stopień dokładności opieki w stosunku do wychowanków domów dziecka niż do dzieci w rodzinach, natomiast większa jej systematyczność.

Powyższe właściwości środowiska wychowawczego mają zasadniczy wpływ na kształtowanie się osobowości wychowanka, jego postaw intelektualnych i moralno-społecznych, decydują również o tym, w jakim stopniu zaspokajane są jego potrzeby: poznawcze, emocjonalne i społeczne.

Specyfika domu dziecka oraz jej ujemne konsekwencje dla rozwoju wychowanków potęgowane są dodatkowo jeszcze rażącymi nieprawidłowościami i brakami w organizacji procesu opiekuńczo-wychowawczego.